Faalangst, heb jij daar ook last van?
Faalangst, wat is dit precies?
Allereerst is het goed om te weten dat er drie soorten faalangst zijn: cognitief (dit heeft met leren te maken en is de meest voorkomende), sociaal (dit heeft te maken met contact maken met anderen of je druk maken over wat anderen over je zeggen of van je vinden) en motorisch (moeite met onder controle houden van een lichamelijke handeling wanneer de druk om te presteren op lichamelijk gebied groot is, veelal in sportwereld).
Ik ga hieronder wat nader in op de cognitieve faalangst bij kinderen en/of jongvolwassenen.
Helaas komt faalangst best vaak voor op basisscholen maar ook op het voortgezet onderwijs. Een kind wordt hierdoor geremd in de ontwikkeling en zit niet lekker in zijn/haar vel. De faalangst is dus belemmerend voor het kind en vraagt om actie in welke vorm dan ook!
Wanneer iemand last heeft van (cognitieve) faalangst is hij/zij steeds weer opnieuw bang om niet goed genoeg te presteren, ervaart een enorme druk om te presteren en is bang om niet te kunnen voldoen aan de verwachtingen.
Hij/zij denkt vaak negatief over zichzelf, heeft wellicht weinig zelfvertrouwen en presteert vervolgens ook onder niveau. Dit levert dan weer een bevestiging op van het negatieve zelfbeeld dat hij/zij al had en zo is de negatieve cirkel helaas gauw rond….
Een gezonde dosis spanning voor een spreekbeurt of toetst is een natuurlijke reactie van het lichaam op een onbekende situatie of spannende situatie. Maar bij faalangst is er meer aan de hand… het lijkt alsof het lichaam reageert op extreem gevaar wat er eigenlijk helemaal niet is….
Oorzaken van faalangst
Ieder kind faalt wel eens… voor een toets, voor een wedstrijd of wat dan ook. Dit hoeft niet gelijk te leiden tot faalangst. Een veelvoorkomende oorzaak ligt vaak in de reacties van de omgeving op wat er (niet) bereikt is…. Een ouder, een familielid of leerkracht die lachen om een fout, een kind dat uitgelachen wordt door de hele klas als hij/zij een beurt krijgen in de kring/voor de klas. Een nare ervaring die een kind bovenop het falen met zich meedraagt.
Maar ook uitspraken als “heb je wel goed genoeg geleerd” of “je zult het de volgende keer vast beter doen” kunnen een dermate negatief effect hebben al is het goed bedoeld, want hiermee wordt direct de druk opgevoerd. En wordt een falende prestatie misschien wel helemaal verkeer ingeschat? Was de stof niet gewoon te hoog gegrepen ondanks dat het kind uren heeft zitten leren?
Een zelfverzekerd kind zal hier wellicht minder snel last van ondervinden maar heeft iemand een laag zelfbeeld, raakt dit hem/haar ongekend. Hij/zij kan hierdoor in een vicieuze cirkel belanden; hoe meer gefaald wordt -> hoe minder zelfvertrouwen -> hoe meer er gefaald wordt.
De echte boosdoener is dus eigenlijk het gebrek aan eigenwaarde, te weinig zelfvertrouwen. Overtuigingen als “ik ben niet goed genoeg, “ik moet eerst bewijzen dat ik het waard ben”…En dat bewijzen aan jezelf doe je door te presteren….Presteer je dus niet… dan ben je ook niet de moeite waard.
Herken jij jezelf in deze kenmerken?
Heb je klotsende oksels als je de klas of examenruimte alleen al binnenloopt? Lig je voorafgaand aan een schooldag al wakker van een toets?
Herken je jezelf in uitstelgedrag? Trek je je gauw terug of houd je jezelf graag op de achtergrond? Loop je rond met een negatief zelfbeeld? Pieker je veel? Heb je weinig zelfvertrouwen?
Wellicht loop je rond met faalangst….
Andere kenmerken/klachten van faalangst kunnen zijn:
Wat kun je zelf doen om faalangst te voorkomen?
Praat over je angst(en) en schaamte…. Praten kan je helpen om uit je negatieve gedachten te komen en je angst te relativeren. Gedachten maken alles vaak veel erger en versterken dus je angst. Focus je op je taak die je aan het doen bent en niet op de gedachten in je hoofd!
Probeer je mindset te veranderen; overal en door iedereen worden fouten gemaakt. En als je aan het leren bent, dan horen fouten maken daar nu eenmaal bij. Fouten maken is dus niet per definitie fout! Fouten maken hoort bij je groeiproces. Je bent goed genoeg zoals je bent!
Verder zorgt spanning en stress in het lijf ervoor dat het geheugen minder goed kan functioneren. Hierdoor weet je bepaalde dingen gewoon echt niet meer tijdens een toets of examen. Zodra de spanning zakt, als ‘het gevaar geweken is’, meestal als je weer thuis bent, weet je alles weer….Een enorme frustratie natuurlijk!
Wat je kan helpen is om ontspanningsoefeningen te gaan leren en deze voorafgaand aan de betreffende spannende situatie te doen. Je lichaam komt daarmee tot rust en functioneert dan beter dan wanneer de spanning hoog is en een soort ‘vecht/vlucht’ systeem geactiveerd wordt. En door je te focussen op je ontspanningsoefeningen, schakel je je gedachten ook even uit: een win-win situatie dus!
Energetische therapie om je helpen bij faalangst
Gelukkig is faalangst ook goed te behandelen en zijn er vele verschillende soorten therapieën beschikbaar. Energetische therapie is daar één van. Op zoek gaan naar de oorzaak van deze ‘verstoring’ in het energieveld (een laag zelfvertrouwen), deze opruimen en indien nodig nieuwe informatie toevoegen (denk hierbij aan bijvoorbeeld het verhogen van het zelfbeeld).
De behandelvorm richt zich op het herstellen van de harmonie en de natuurlijke balans in het lichaam en het bevorderen van het zelfherstellend vermogen van de mens.
Wil je meer weten? Neem gerust contact met me op of kijk voor meer informatie over hoe een regulier behandeltraject in zijn werk gaat bij ‘behandelwijze’.
